Behandeling van vergiftigingen bij (huis)dieren
Informatie over de behandeling van dieren met een vergiftiging is niet alleen intern beschikbaar, maar kan ook worden ingezien via www.vergiftigingen.info. In 2024 werd 1.234 maal een veterinaire therapietekst geraadpleegd door een dierenarts, de therapietekst "Veterinair: Absorptievermindering (hond-kat)" werd het vaakst ingezien (691 maal).
Overzicht uitklapper, klik om te openen
Online raadplegingen veterinaire therapieteksten*
| 2024 | 2023 | |
|---|---|---|
| Veterinair: Absorptievermindering (hond-kat) | 691 | 651 |
| Veterinair: Geactiveerde kool toedienen (hond-kat) | 327 | 245 |
| Veterinair: Laten braken (hond-kat) | 116 | 85 |
| Veterinair protocol: Intraveneuze lipidenemulsie | 62 | 71 |
| Veterinair protocol: Nederlandse adderbeet | 23 | 33 |
| Veterinair: Ethanol toedienen (hond-kat) | 15 | 12 |
*Dit betreft de rechtstreekse raadplegingen én de raadplegingen vanuit een stofmonografie, door dierenartsen. Door een aanpassing op www.vergiftigingen.info is een directe vergelijking met resultaten uit 2022 niet meer relevant.
- Onderdeel van de behandeling kan absorptievermindering zijn, waarbij het doel is om te voorkomen dat de toxische stof wordt opgenomen in het lichaam. Het NVIC heeft hiervoor diverse veterinaire protocollen beschikbaar via www.vergiftigingen.info, die regelmatig door dierenartsen worden geraadpleegd: “Veterinair: Absorptievermindering (hond-kat)”, “Veterinair: Laten braken (hond-kat)” en “Veterinair: Geactiveerde kool toedienen (hond-kat)”.
- Verder zijn ook behandelprotocollen voor de behandeling van toxische alcoholen (“Veterinair: Ethanol toedienen (hond-kat)”), neurotoxiciteit (“Veterinair protocol: Intraveneuze lipidenemulsie”) en adderbeten (“Veterinair protocol: Nederlandse adderbeet”) beschikbaar op de website.
Na ingestie kan absorptievermindering bij honden en katten plaatsvinden door braken op te wekken en/of door geactiveerde kool toe te dienen. Bij herkauwers, paarden, knaagdieren, konijnen en vogels mag geen braken worden opgewekt, omdat de meeste van deze dieren dit anatomisch niet kunnen. Maagspoelen en darmlavage kunnen ook veterinair toegepast worden, maar hebben meestal niet de voorkeur; de behandelprotocollen voor deze therapieën zijn opgenomen in het algemene protocol “Veterinair: Absorptievermindering (hond-kat)”.
Wanneer een dier is blootgesteld via de huid of vacht, is (lokaal) spoelen met water essentieel [Louwerens, 2025]. Het water mag niet te warm zijn, want dat kan de doorbloeding van de huid verhogen waardoor de opname van de giftige stof in het lichaam juist bevordert wordt. Om vettige en olieachtige substanties te verwijderen kan handafwasmiddel gebruikt worden; dat werkt vaak beter dan dierenshampoo. Wanneer sprake is van een kleverige substantie op de huid, is het belangrijk nooit te hard te trekken of te boenen, want dat kan de huid beschadigen.
Ook bij blootstelling van de ogen is langdurig (15-30 minuten) spoelen met water belangrijk. Als het dier dit niet toelaat, kan dit eventueel onder lokale verdoving of sedatie worden gedaan door de dierenarts [Louwerens, 2025].